Η ακτινοθεραπεία είναι μια θεραπεία που περιλαμβάνει τη χρήση ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας. Συνήθως χρησιμοποιείται για να σκοτώσει καρκινικά κύτταρα – να συρρικνώσει τον όγκο – για την μείωση συμπτωμάτων του καρκίνου – για τη θεραπεία του καρκίνου.
Υπάρχουν δύο τρόποι ακτινοθεραπείας:
Η εξωτερική ακτινοθεραπεία
Επικεντρώνεται σε δέσμες ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας στην περιοχή που απαιτεί θεραπεία. Η εξωτερική ακτινοθεραπεία είναι εντελώς ανώδυνη.
Ο τύπος ακτινοθεραπείας που επιλέγεται και η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από το μέγεθος, τον τύπο του καρκίνου και από το πού βρίσκεται.
Η εσωτερική ακτινοθεραπεία
Ονομάζεται επίσης βραχυθεραπεία, γίνεται με την τοποθέτηση μικρών ποσοτήτων ραδιενεργού υλικού στους ιστούς στους οποίους έχει αναπτυχθεί ο καρκίνος. Χορηγείται από βραχεία απόσταση διότι η πηγή της ακτινοβολίας τοποθετείται εντός του κακοήθους όγκου. Με χειρουργικό τρόπο εμφυτεύονται εντός του όγκου, στερεά ραδιενεργά ισότοπα.
Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται επίσης σπανιότερα για τη θεραπεία καλοήθων (μη καρκινικών) όγκων και άλλων παθήσεων.
Δείτε ΕΔΩ: Χημειοθεραπεία: Τι είναι; Πώς λειτουργεί; Παρενέργειες
Γιατί χρησιμοποιείται;
- Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, μόνη ή σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία (χημειοακτινοθεραπεία), για να θεραπεύσει τον καρκίνο.
- Για άτομα με ανίατους καρκίνους, η ακτινοθεραπεία είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για τον έλεγχο των συμπτωμάτων
- Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση από τους πόνους που προκαλεί ο καρκίνος ή οι μεταστάσεις του
- Η ακτινοθεραπεία μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί πριν από τη χειρουργική επέμβαση για τη συρρίκνωση ενός όγκου, ώστε να είναι ευκολότερη η αφαίρεση ή μετά από χειρουργική επέμβαση για την καταστροφή μικρών ποσοτήτων όγκου που μπορεί να απέμειναν.
Πως δουλεύει;
Η ακτινοβολία υψηλής ενέργειας που χρησιμοποιείται κατά την ακτινοθεραπεία καταστρέφει μόνιμα το DNA των καρκινικών κυττάρων, προκαλώντας τους το θάνατο.
Οι κοντινοί υγιείς ιστοί υποφέρουν επίσης από προσωρινή καταστροφή κυττάρων από την ακτινοβολία, αλλά αυτά τα κύτταρα μπορούν συνήθως να αποκαταστήσουν τη βλάβη του DNA και να συνεχίσουν να αναπτύσσονται κανονικά.
Παρενέργειες
Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες:
- Πληγή ή ερυθρότητα στο σημείο ακτινοθεραπείας
- Ανορεξία
- Ναυτία
- Έμετος
- Κόπωση
- Διάρροια (όταν η ακτινοθεραπεία περιλαμβάνει και το έντερο)
- Ξηρότητα στόματος (όταν η ακτινοθεραπεία χορηγείται στο κεφάλι ή στο λαιμό)
- Στειρότητα (όταν η ακτινοθεραπεία χορηγείται στα γεννητικά όργανα)
- Απώλεια μαλλιών
Αυτά τείνουν να βελτιώνονται μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες από την ολοκλήρωση της θεραπείας.
Αποτελέσματα
Παρά τις παρενέργειες, η ακτινοθεραπεία μπορεί να είναι μια πολύ αποτελεσματική θεραπεία για τον καρκίνο. 4 από τις 10 θεραπείες για καρκίνο περιλαμβάνουν ακτινοθεραπεία ως μέρος του σχεδίου θεραπείας.
Ωστόσο, η ακτινοθεραπεία δεν προκαλεί άμεση συρρίκνωση των καρκινικών όγκων και μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να καταστούν εμφανή τα ευεργετικά αποτελέσματα. Αυτές οι επιδράσεις εξαρτώνται από τον τύπο του καρκίνου, από άλλες θεραπείες που μπορεί να δίνονται μαζί (όπως χημειοθεραπεία ή χειρουργική επέμβαση) και από το πόσο προχωρημένος είναι ο όγκος κατά την έναρξη της θεραπείας.
Η ακτινοθεραπεία σας κάνει ραδιενεργούς;
Η εξωτερική ακτινοθεραπεία δεν σας κάνει ραδιενεργούς, καθώς η ακτινοβολία περνά μέσα από το σώμα σας. Ωστόσο, η ακτινοβολία που εκπέμπεται από ραδιενεργά εμφυτεύματα εσωτερικής βραχυθεραπείας μπορεί να είναι επικίνδυνη για άλλους ανθρώπους.
Δείτε ΕΔΩ: Χημειοθεραπεία: Τι είναι; Πώς λειτουργεί; Παρενέργειες
