Ακτινοθεραπεία: Τι είναι; Πότε και πώς εφαρμόζεται;

Ακτινοθεραπεία: Τι είναι; Πότε και πώς εφαρμόζεται;

Περιεχόμενα

Picture of Σοφία Παφίλη
Σοφία Παφίλη

Αρχισυντάκτρια

Η ακτινοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας που χρησιμοποιεί ακτινοβολία υψηλής ενέργειας για να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα ή να συρρικνώσει τον όγκο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη ή σε συνδυασμό με άλλες μορφές θεραπείας του καρκίνου, όπως η χειρουργική επέμβαση ή η χημειοθεραπεία.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ακτινοθεραπείας:

Εξωτερική ακτινοθεραπεία: Η ακτινοβολία προέρχεται από ένα μηχάνημα που βρίσκεται έξω από το σώμα. Οι δέσμες ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας επικεντρώνονται στην περιοχή που απαιτεί θεραπεία. Η εξωτερική ακτινοθεραπεία είναι εντελώς ανώδυνη

Εσωτερική ακτινοθεραπεία: Η ακτινοβολία προέρχεται από μια πηγή που έχει εμφυτευθεί στο σώμα, κοντά στον όγκο. (Ονομάζεται επίσης βραχυθεραπεία, γίνεται με την τοποθέτηση μικρών ποσοτήτων ραδιενεργού υλικού στους ιστούς στους οποίους έχει αναπτυχθεί ο καρκίνος. Χορηγείται από βραχεία απόσταση διότι η πηγή της ακτινοβολίας τοποθετείται εντός του κακοήθους όγκου. Με χειρουργικό τρόπο εμφυτεύονται εντός του όγκου, στερεά ραδιενεργά ισότοπα)

Ο τύπος ακτινοθεραπείας που επιλέγεται και η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από το μέγεθος, τον τύπο του καρκίνου και από το πού βρίσκεται. 

Ωστόσο, η ακτινοθεραπεία δεν προκαλεί άμεση συρρίκνωση των καρκινικών όγκων και μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να καταστούν εμφανή τα ευεργετικά αποτελέσματα. Αυτές οι επιδράσεις εξαρτώνται από τον τύπο του καρκίνου, από άλλες θεραπείες που μπορεί να δίνονται μαζί (όπως χημειοθεραπεία ή χειρουργική επέμβαση) και από το πόσο προχωρημένος είναι ο όγκος κατά την έναρξη της θεραπείας.

Γιατί χρησιμοποιείται η ακτινοθεραπεία;

Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορους σκοπούς, όπως:

  • Θεραπεία του καρκίνου: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα και να συρρικνώσει τον όγκο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη ή σε συνδυασμό με άλλες μορφές θεραπείας.
  • Έλεγχο των συμπτωμάτων του καρκίνου: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανακουφίσει τα συμπτώματα του καρκίνου, όπως ο πόνος ή η αιμορραγία.
  • Προετοιμασία για χειρουργική επέμβαση: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να συρρικνώσει τον όγκο και να διευκολύνει την αφαίρεσή του.
  • Θεραπεία καλοήθων παθήσεων: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία καλοήθων παθήσεων, όπως τα αιμαγγειώματα ή τα νευρίνωμα.

Πώς λειτουργεί η ακτινοθεραπεία;

Η ακτινοβολία υψηλής ενέργειας που χρησιμοποιείται κατά την ακτινοθεραπεία καταστρέφει το DNA των καρκινικών κυττάρων, προκαλώντας τους το θάνατο. Τα κοντινά υγιή κύτταρα μπορούν επίσης να υποστούν προσωρινή βλάβη από την ακτινοβολία, αλλά αυτά τα κύτταρα μπορούν συνήθως να αποκαταστήσουν τη βλάβη και να συνεχίσουν να αναπτύσσονται κανονικά.

Η ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει δύο τύπους βλάβης στο DNA:

  • Διακοπή του DNA: Η ακτινοβολία μπορεί να σπάσει τα νήματα του DNA, με αποτέλεσμα να μην μπορούν τα κύτταρα να αναπαραχθούν.
  • Τροποποίηση του DNA: Η ακτινοβολία μπορεί να αλλάξει τη δομή του DNA, με αποτέλεσμα να μην μπορούν τα κύτταρα να λειτουργήσουν σωστά.

Οι καρκινικοί όγκοι είναι πιο ευαίσθητοι στην ακτινοβολία από τα υγιή κύτταρα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται και αναπαράγονται πιο γρήγορα από τα υγιή κύτταρα. Ως αποτέλεσμα, τα καρκινικά κύτταρα είναι πιο πιθανό να υποστούν βλάβη από την ακτινοβολία και να πεθάνουν.

Παρενέργειες της ακτινοθεραπείας

Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας εξαρτώνται από τον τύπο και τη διάρκεια της θεραπείας, καθώς και από τη θέση του όγκου. Οι πιο συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν:

  • Πληγή ή ερυθρότητα στο σημείο ακτινοθεραπείας
  • Ανορεξία
  • Ναυτία και έμετος
  • Κόπωση
  • Διάρροια
  • Ξηρότητα στόματος
  • Στειρότητα
  • Απώλεια μαλλιών
  • Μυϊκοί πόνοι: Στην περιοχή που ακτινοβολείται
  • Επιδράσεις στα οστά: Όπως οστεοπόρωση ή κατάγματα.
  • Επιδράσεις στο νευρικό σύστημα: Μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεύρα, με αποτέλεσμα πόνο, μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα.

Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της ακτινοθεραπείας:

  • Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου σε άλλα μέρη του σώματος.
  • Αλλαγές στην ανάπτυξη των οστών: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη των οστών στα παιδιά, με αποτέλεσμα επιβράδυνση της ανάπτυξης ή προβλήματα στην ανάπτυξη των οστών.

Είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας για τις παρενέργειες που αντιμετωπίζετε. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει φαρμακευτική αγωγή ή άλλες θεραπείες για να βοηθήσουν στην ανακούφιση των παρενεργειών.
Υπάρχουν επίσης ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε μόνοι σας για να βοηθήσετε στην ανακούφιση των παρενεργειών. Για παράδειγμα, αν αντιμετωπίζετε ναυτία ή έμετο, μπορείτε να δοκιμάσετε να τρώτε μικρά και συχνά γεύματα, να πίνετε πολλά υγρά και να λαμβάνετε φάρμακα για τη ναυτία.

Οι περισσότερες παρενέργειες της ακτινοθεραπείας είναι προσωρινές και υποχωρούν μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.

Χημειοθεραπεία: Τι είναι; Πώς λειτουργεί; Παρενέργειες

Η ακτινοθεραπεία σας κάνει ραδιενεργούς;

Η εξωτερική ακτινοθεραπεία δεν σας κάνει ραδιενεργούς, καθώς η ακτινοβολία περνά μέσα από το σώμα σας. Ωστόσο, η ακτινοβολία που εκπέμπεται από ραδιενεργά εμφυτεύματα εσωτερικής βραχυθεραπείας μπορεί να είναι επικίνδυνη για άλλους ανθρώπους.

© 2018 – 2024 nosokoma247
Διατηρούνται όλα τα Δικαιώματα – Ενημερωτική ιστοσελίδα δεν υποκαθιστά την ιατρική συμβουλή, γνωμάτευση και θεραπεία. Περισσότερα εδώ.

Share

Νέα Άρθρα