Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο καρκίνος που αρχίζει στον τράχηλο, το στενό άνοιγμα της μήτρας προς τον κόλπο. Ο φυσιολογικός εξωτράχηλος (το τμήμα της μήτρας που εκτείνεται στον κόλπο) έχει ένα υγιές ροζ χρώμα και καλύπτεται από στοιβάδες κυττάρων που ονομάζονται πλακώδη κύτταρα. Ο ενδοτράχηλος αποτελείται από μονόστιβο κυλινδρικό βλεννο-εκκριτικό επιθήλιο. Η περιοχή όπου συναντώνται αυτά τα κύτταρα ονομάζεται “ζώνη μετάπτωσης” και είναι η πιο πιθανή θέση για ανάπτυξη μη φυσιολογικών ή προκαρκινικών κυττάρων.
Οι περισσότεροι καρκίνοι του τραχήλου της μήτρας (80-90%) είναι εκ πλακωδών κυττάρων.
Το αδενοκαρκίνωμα είναι ο δεύτερος συνηθέστερος τύπος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, που αντιπροσωπεύει το υπόλοιπο 10-20% των περιπτώσεων. Το αδενοκαρκίνωμα αναπτύσσεται από τους αδένες που παράγουν βλέννα στο ενδοκρινικό σύστημα, η συχνότητα εμφάνισης αδενοκαρκινώματος είναι συχνότερη στις νεότερες γυναίκες.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τέταρτος συνηθέστερος τύπος καρκίνου για τις γυναίκες παγκοσμίως, αλλά επειδή αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προληφθεί ή να ανιχνευθεί σε αρχικό στάδιο. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στη γενικευμένη χρήση του τεστ Παπανικολάου για την ανίχνευση των τραχηλικών ανωμαλιών και την έγκαιρη θεραπεία. Οι περισσότερες γυναίκες που έχουν μη φυσιολογικές μεταβολές του τραχηλικού κυττάρου και προχωρούν στον καρκίνο του τραχήλου δεν είχαν κάνει την εξέταση Παπανικολάου τα προηγούμενα τρία έως πέντε χρόνια.
Τείνει να εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της μέσης ηλικίας. Συνήθως διαγιγνώσκεται σε γυναίκες ηλικίας μεταξύ 35 και 44 ετών. Σπάνια επηρεάζει γυναίκες κάτω των 20 ετών και περίπου το 15% των διαγνώσεων γίνεται σε γυναίκες άνω των 65 ετών.
Τι προκαλεί τον καρκίνο του τραχήλου;
Ο ανθρώπινος ιός θηλώματος (HPV) ανευρίσκεται σε περίπου 99% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας. Υπάρχουν πάνω από 100 διαφορετικοί τύποι HPV, οι περισσότεροι από τους οποίους θεωρούνται χαμηλού κινδύνου και δεν προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι τύποι HPV υψηλού κινδύνου μπορεί να προκαλέσουν ανωμαλίες του τραχηλικού κυττάρου ή καρκίνο. Περισσότερο από το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μπορεί να αποδοθεί σε δύο τύπους του ιού, τους HPV-16 και HPV-18, που συχνά αναφέρονται ως τύποι HPV υψηλού κινδύνου.
Ο HPV εκτιμάται ότι είναι η συχνότερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη. Στην πραγματικότητα, μέχρι την ηλικία των 50 περίπου το 80% των γυναικών έχουν μολυνθεί με κάποιο είδος HPV . Η πλειοψηφία των γυναικών που έχουν μολυνθεί από τον ιό HPV ΔΕΝ αναπτύσσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ορισμένοι τύποι αυτού του ιού είναι σε θέση να μετατρέψουν τα κανονικά κύτταρα του τραχήλου σε ανώμαλα. Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων και συνήθως σε μεγάλο χρονικό διάστημα (από μερικά χρόνια έως αρκετές δεκαετίες), μερικά από αυτά τα μη φυσιολογικά κύτταρα μπορεί στη συνέχεια να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Συμπτώματα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Οι προκαρκινικές μεταβολές του τραχηλικού κυττάρου και οι πρώιμοι καρκίνοι του τράχηλου γενικά δεν έχουν συμπτώματα. Για το λόγο αυτό, ο τακτικός έλεγχος μέσω εξέτασης (test Παπανικολάου) μπορεί να συμβάλει στην πρόωρη αλλαγή των προκαρκινικών κυττάρων και να αποτρέψει την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Πιθανά συμπτώματα πιο προχωρημένης νόσου μπορεί να περιλαμβάνουν μη φυσιολογική ή ακανόνιστη κολπική αιμορραγία και πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ.
Ενημερώστε τον γυναικολόγο σας εάν παρατηρήσετε:
- Αιμορραγία μεταξύ περιόδων εμμηνόρροιας
- Αιμορραγία μετά από σεξουαλική επαφή
- Αιμορραγία μετά το μπάνιο
- Αιμορραγία μετά από πυελική εξέταση
- Αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση
- Πυελικός πόνος που δεν σχετίζεται με τον εμμηνορροϊκό κύκλο
- Βαριά ή ασυνήθιστη εκροή που μπορεί να είναι υδαρής, παχιά και ενδεχομένως να έχει δυσάρεστη οσμή
- Συχνουρία
- Πόνο κατά την ούρηση
Αυτά τα συμπτώματα θα μπορούσαν επίσης να είναι ενδείξεις άλλων προβλημάτων υγείας, που δεν σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
