Η ιλαρά είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική ιογενής λοίμωξη που προκαλεί εξάνθημα σε όλο το σώμα και συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη. Πριν από την υιοθέτηση του εμβολίου κατά της ιλαράς στα μέσα της δεκαετίας του 1970, η ασθένεια ήταν πολύ συχνή στην Ελλάδα. Σήμερα, η ιλαρά έχει σχεδόν εξαλειφθεί χάρη στα υψηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης. Ωστόσο, περιστασιακά ξεσπάσματα εξακολουθούν να συμβαίνουν όπως όταν ταξιδιώτες μολύνονται στο εξωτερικό και μεταφέρουν τον ιό στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν 3 επιδημικά κύματα στην Ελλάδα, το 2005-2006, το 2010-2011 και το 2017-2018 με συνολικά 4.151 ασθενείς και 4 θανάτους.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), έχουν καταγραφεί πάνω από 1.200 κρούσματα ιλαράς στις ΗΠΑ από την αρχή του 2023. Αυτό αποτελεί τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων εδώ και 25 χρόνια! Η επιδημία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού σε ορισμένες κοινότητες. Ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς είναι πολύ αποτελεσματικός και η απουσία του αφήνει τον πληθυσμό ευάλωτο σε σοβαρές ασθένειες.
Είναι σημαντικό να ενημερωθείτε για την ιλαρά και να βεβαιωθείτε ότι εσείς και τα παιδιά σας είστε εμβολιασμένοι.
Τι είναι η ιλαρά;
Προκαλείται από έναν ιό που προσβάλλει το αναπνευστικό σύστημα. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται 10-14 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Υψηλό πυρετό
- Βήχα
- Ρινική καταρροή
- Ερυθρότητα και ερεθισμό των ματιών (επιπεφυκίτιδα)
- Λευκές κηλίδες στο εσωτερικό των μάγουλων (κηλίδες Koplik)
- Μετά από 3-5 ημέρες, εμφανίζεται ένα εξάνθημα που ξεκινά από το πρόσωπο και εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα. Το εξάνθημα διαρκεί 4-7 ημέρες και μπορεί να συνοδεύεται από κνησμό.
Είναι μια σοβαρή ασθένεια και μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως:
- Πνευμονία
- Βρογχίτιδα
Εγκεφαλίτιδα (φλεγμονή του εγκεφάλου)
Θάνατο
Εάν εσείς ή το παιδί σας εμφανίσετε συμπτώματα ιλαράς, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.
Συμπτώματα της ιλαράς
Η ιλαρά εξελίσσεται σε 4 στάδια, με διαφορετικά συμπτώματα σε κάθε στάδιο.
Προκαταρροϊκό στάδιο της ιλαράς (10-12 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό)
- Υψηλός πυρετός (έως 40°C)
- Βήχας
- Ρινική καταρροή
- Ερυθρότητα και ερεθισμός των ματιών (επιπεφυκίτιδα)
- Φωτοφοβία (ευαισθησία στο φως)
- Πονόλαιμος
- Πονοκέφαλος
- Κόπωση
- Απώλεια όρεξης
Στάδιο εξανθήματος (3-5 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού)
- Εμφάνιση εξανθήματος που ξεκινά από το πρόσωπο και εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα
- Το εξάνθημα είναι κηλιδοβλατιδώδες, δηλαδή αποτελείται από μικρές κόκκινες κηλίδες και εξογκώματα
- Το εξάνθημα μπορεί να συνοδεύεται από κνησμό
Στάδιο ύφεσης (4-7 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος)
- Ο πυρετός υποχωρεί
- Το εξάνθημα σιγά-σιγά σβήνει
Στάδιο απολέπισης (1-2 ημέρες μετά την ύφεση του εξανθήματος)
- Η επιδερμίδα μπορεί να απολεπιστεί σε μικρά κομμάτια
Συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν σπανιότερα:
- Διάρροια
- Εμετός
- Κοιλιακός πόνος
- Φλεγμονή του μέσου ωτός
- Πνευμονία
- Εγκεφαλίτιδα (φλεγμονή του εγκεφάλου)
Εάν εσείς ή το παιδί σας εμφανίσετε συμπτώματα ιλαράς, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.
Πώς μεταδίδεται η ιλαρά;
Είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια, ο ιός της ιλαράς μεταδίδεται μέσω του αέρα με την εισπνοή σταγονιδίων που προέρχονται από το βήχα ή το φτέρνισμα ενός μολυσμένου ατόμου.
Πιο συγκεκριμένα:
- Ο ιός μπορεί να παραμείνει στον αέρα για έως και 2 ώρες μετά από την αποχώρηση του μολυσμένου ατόμου από τον χώρο.
- Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω της επαφής με μολυσμένες επιφάνειες.
- Η περίοδος μεταδοτικότητας ξεκινά 4 ημέρες πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος και διαρκεί έως και 4 ημέρες μετά.
Ποιοι κινδυνεύουν να νοσήσουν
- Απρόσβλητα άτομα (άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν νοσήσει στο παρελθόν)
- Βρέφη κάτω των 6 μηνών (ακόμα και αν η μητέρα έχει ανοσία)
- Ανοσοκατασταλμένα άτομα
Ο εμβολιασμός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης.Η διατήρηση καλής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο των χεριών) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετάδοσης.
Εγκυμοσύνη και ιλαρά
Η ιλαρά είναι μια σοβαρή ασθένεια για τις έγκυες γυναίκες και τα μωρά τους.
Κίνδυνοι για την έγκυο γυναίκα:
- Αυξημένος κίνδυνος για σοβαρές επιπλοκές, όπως πνευμονία, βρογχίτιδα και εγκεφαλίτιδα.
- Αυξημένος κίνδυνος αποβολής ή πρόωρου τοκετού.
- Γέννηση μωρού με λιγότερο βάρος.
Κίνδυνοι για το μωρό:
- Συγγενής ερυθρά (εάν η μητέρα νοσήσει από ιλαρά κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης).
- Αυξημένος κίνδυνος για αποβολή ή θνησιγένεια.
- Γέννηση μωρού με πρόωρο τοκετό και λιγότερο βάρος.
- Αυξημένος κίνδυνος για αναπνευστικά προβλήματα και άλλες επιπλοκές.
Προληπτικά μέτρα:
- Εμβολιασμός πριν από την εγκυμοσύνη.
- Εάν δεν είστε εμβολιασμένη, αποφυγή επαφής με άτομα που έχουν ιλαρά.
- Εάν έρχεστε σε επαφή με άτομο που έχει ιλαρά, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.
Διάγνωση και αντιμετώπιση της ιλαράς
Διάγνωση:
Η διάγνωση της ιλαράς γίνεται από τον γιατρό με βάση τα συμπτώματα και την κλινική εικόνα του ασθενούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει αιματολογική εξέταση για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Αντιμετώπιση:
Η θεραπεία της ιλαράς είναι συμπτωματική και εστιάζει στην ανακούφιση από τα συμπτώματα. Ο ασθενής:
- Πρέπει να παραμείνει σε απομόνωση για 4 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος για να αποφύγει τη μετάδοση της ασθένειας.
- Να ξεκουράζεται επαρκώς.
- Να πίνει άφθονα υγρά για να αποφύγει την αφυδάτωση.
- Να λαμβάνει αντιπυρετικά για τον πυρετό.
- Να λαμβάνει φάρμακα για τον βήχα και τη ρινική καταρροή.
- Να κάνει εισπνοές με ατμό για την ανακούφιση από τον πονόλαιμο.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία για:
- Χορήγηση αντιβιοτικών για την αντιμετώπιση δευτερογενών βακτηριακών λοιμώξεων.
- Χορήγηση οξυγόνου για την αντιμετώπιση της αναπνευστικής ανεπάρκειας.
- Χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών ενδοφλεβίως για την αντιμετώπιση της αφυδάτωσης.
Δεν υπάρχει θεραπεία για την ιλαρά, αλλά η έγκαιρη αντιμετώπιση στα συμπτώματα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη επιπλοκών.
Ο εμβολιασμός είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της ιλαράς.
Πώς μπορώ να προλάβω την ιλαρά;
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της ιλαράς είναι ο εμβολιασμός. Το εμβόλιο κατά της ιλαράς είναι ασφαλές και αποτελεσματικό.
Εάν δεν είστε εμβολιασμένοι:
- Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να εμβολιαστείτε.
- Εάν έρχεστε σε επαφή με άτομο που έχει ιλαρά, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.
- Μπορεί να χρειαστεί να λάβετε ανοσοσφαιρίνη μετά την έκθεση στον ιό για να αποφύγετε τη νόσηση.
Εάν είστε έγκυος:
- Εάν δεν είστε εμβολιασμένη, μιλήστε με τον γιατρό σας για τον εμβολιασμό μετά τον τοκετό.
- Εάν έρχεστε σε επαφή με άτομο που έχει ιλαρά, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.
Άλλα προληπτικά μέτρα:
- Καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με χαρτοπετσέτα όταν βήχετε ή φταρνίζεστε.
- Πλύνετε τα χέρια σας συχνά με σαπούνι και νερό.
- Αποφύγετε την επαφή με άτομα που έχουν ιλαρά.
Είναι σημαντικό να αναζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν εμφανίσετε σοβαρά συμπτώματα, όπως:
- Υψηλό πυρετό
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Επιληπτικές κρίσεις
- Αλλαγές στην εγρήγορση ή τη συμπεριφορά
- Δυσκαμψία του αυχένα
- Δυνατό πονοκέφαλο
Η ιλαρά είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα παιδιά. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως πνευμονία, εγκεφαλίτιδα και θάνατο.
Το παρόν κείμενο δημιουργήθηκε από την nosokoma247.gr, βασιζόμενο σε αξιόπιστες πηγές, με τη συνδρομή κειμενογράφου-διορθωτή και Τεχνητής Νοημοσύνης (AI). Η εταιρεία που δημιούργησε το φωτογραφικό υλικό έχει χορηγήσει άδεια εμπορικής χρήσης.
Επιπλέον, το κείμενο ελέγχθηκε από επαγγελματία υγείας. Σε περίπτωση αναπαραγωγής, οφείλετε να αναφέρετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο (link).
