Ο πρωτοπαθής καρκίνος του ήπατος είναι ένας καρκίνος που ξεκινά στο ήπαρ. Είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου του ήπατος.
Υπάρχουν πολλοί τύποι πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος, αλλά οι πιο συχνοί είναι:
- Ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα: Αυτός είναι ο πιο συχνός τύπος πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος. Ξεκινά στα ηπατοκύτταρα, τα οποία είναι τα κύτταρα που αποτελούν το ήπαρ.
- Χολαγγειοκαρκίνωμα: Αυτός ο τύπος καρκίνου ξεκινά στους χοληφόρους πόρους, οι οποίοι είναι οι σωλήνες που μεταφέρουν τη χολή από το ήπαρ στο έντερο.
- Καρκίνο της χοληδόχου κύστης: Αυτός ο τύπος καρκίνου ξεκινά στη χοληδόχο κύστη, η οποία είναι ένα όργανο που αποθηκεύει χολή.
Οι παράγοντες κινδύνου για τον πρωτοπαθή καρκίνο του ήπατος περιλαμβάνουν:
- Χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β ή C
- Κίρρωση του ήπατος
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Παχυσαρκία
- Κάπνισμα
- Διαβήτης
Τα συμπτώματα του πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Εξάνθημα
- Κοιλιακό άλγος
- Ναυτία και έμετος
- Απώλεια βάρους
- Κούραση
- Κίτρινος χρωματισμός του δέρματος και των λευκών των ματιών (ίκτερος)
Εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε έναν γιατρό το συντομότερο δυνατό.
Η διάγνωση του πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος συνήθως γίνεται με συνδυασμό εξετάσεων, όπως:
- Εξετάσεις αίματος
- Εξετάσεις απεικόνισης, όπως υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία
- Βιοψία ήπατος
Η θεραπεία για τον πρωτοπαθή καρκίνο του ήπατος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου του καρκίνου, του γενικού σχήματος υγείας του ασθενούς και του τύπου του καρκίνου. Οι θεραπευτικές επιλογές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του καρκίνου
- Μεταμόσχευση ήπατος
- Χημειοθεραπεία
- Ακτινοθεραπεία
- Στοχευμένη θεραπεία
Η πρόγνωση για τον πρωτοπαθή καρκίνο του ήπατος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου του καρκίνου, του γενικού σχήματος υγείας του ασθενούς και του τύπου του καρκίνου. Γενικά, η πρόγνωση για τον πρωτοπαθή καρκίνο του ήπατος δεν είναι καλή. Ωστόσο, οι προοπτικές βελτιώνονται με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Το ήπαρ είναι o μεγαλύτερος αδένας στο σώμα και εκτελεί διάφορες σημαντικές λειτουργίες για να κρατήσει το σώμα απαλλαγμένο από τοξίνες και επιβλαβείς ουσίες. Βρίσκεται στο δεξιό άνω τεταρτημόριο της κοιλιάς, ακριβώς κάτω από τα πλευρά. Το ήπαρ είναι υπεύθυνο για την παραγωγή χολής, η οποία είναι μια ουσία που βοηθά την πέψη των λιπών, τις βιταμίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά. Αυτό το ζωτικό όργανο αποθηκεύει επίσης θρεπτικά συστατικά όπως τη γλυκόζη.
Μεταβολίζει επίσης τα φάρμακα και εξουδετερώνει τις τοξίνες. Όταν ο καρκίνος αναπτύσσεται στο ήπαρ, καταστρέφει τα ηπατικά κύτταρα και παρεμβαίνει στην ικανότητα του ήπατος να λειτουργεί κανονικά.
Ο καρκίνος του ήπατος γενικά χαρακτηρίζεται ως πρωτογενής ή δευτερογενής. Ο πρωτογενής καρκίνος του ήπατος ξεκινά στα κύτταρα του ήπατος. ενώ ο δευτερογενής καρκίνος αναπτύσσεται όταν τα καρκινικά κύτταρα από ένα άλλο όργανο εξαπλωθούν στο ήπαρ.
Σε αντίθεση με άλλα κύτταρα του σώματος, τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να ξεφύγουν από τον αρχικό χώρο ή από όπου άρχισε ο καρκίνος. Τα κύτταρα ταξιδεύουν σε άλλες περιοχές του σώματος μέσω της κυκλοφορίας του αίματος ή του λεμφικού συστήματος. Τα καρκινικά κύτταρα τελικά συγκεντρώνονται σε άλλο όργανο του σώματος και αρχίζουν να αναπτύσσονται εκεί.
Πρωτοπαθής καρκίνος του ήπατος: Ποιοι είναι οι τύποι;
Οι διαφορετικοί τύποι πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος προέρχονται από τα διάφορα κύτταρα που απαρτίζουν το ήπαρ. Μπορεί να ξεκινήσει σε ένα μόνο τμήμα του ήπατος ή μπορεί να ξεκινήσει σε πολλά σημεία ταυτόχρονα. Τα άτομα με σοβαρή ηπατική βλάβη είναι πιο πιθανό να έχουν πολλαπλές περιοχές ανάπτυξης καρκίνου. Οι κύριοι τύποι πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος είναι:
Ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα
Το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα ή ηπάτωμα, είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου του ήπατος, που αντιπροσωπεύει το 75% όλων των καρκίνων του ήπατος. Αυτή η κατάσταση αναπτύσσεται στα ηπατοκύτταρα, τα οποία είναι τα κυρίαρχα ηπατικά κύτταρα. Μπορεί να εξαπλωθεί από το ήπαρ σε άλλα μέρη του σώματος, όπως το πάγκρεας, το έντερο και το στομάχι. Είναι πολύ πιθανότερο να εμφανιστεί σε άτομα που έχουν σοβαρή ηπατική βλάβη λόγω κατάχρησης αλκοόλ.
Χολαγγειοκαρκίνωμα
Το χολαγγειοκαρκίνωμα γνωστό ως καρκίνος των χοληφόρου πόρων, αναπτύσσεται στους μικρούς σωληνίσκους χοληφόρους πόρους στο ήπαρ. Αυτοί οι αγωγοί μεταφέρουν τη χολή στη χοληδόχο κύστη για να βοηθήσουν στην πέψη. Ο καρκίνος των χοληφόρων αντιπροσωπεύει περίπου το 10 έως 20% όλων των καρκίνων του ήπατος. Όταν ο καρκίνος ξεκινά στο τμήμα των αγωγών στο εσωτερικό του ήπατος, ονομάζεται ενδοηπατικός καρκίνος των χοληφόρων. Όταν ο καρκίνος αρχίζει στο τμήμα των αγωγών έξω από το ήπαρ, ονομάζεται εξωηπατικός καρκίνος των χοληφόρων
Αγγειοσάρκωμα ήπατος
Είναι μια σπάνια μορφή καρκίνου του ήπατος που αρχίζει στα αιμοφόρα αγγεία του ήπατος. Αυτός ο τύπος καρκίνου τείνει να προχωρήσει πολύ γρήγορα, γι ‘αυτό συνήθως διαγιγνώσκεται σε πιο προχωρημένο στάδιο.
Ηπατοβλάστωμα
Είναι ένας εξαιρετικά σπάνιος τύπος καρκίνου του ήπατος. Σχεδόν πάντα εμφανίζεται σε παιδιά, ειδικά σε ηλικίες κάτω των 3 ετών. Με τη χειρουργική επέμβαση και τη χημειοθεραπεία, η προοπτική για άτομα με αυτό τον τύπο καρκίνου μπορεί να είναι πολύ καλή. Όταν το ηπατοβλάστωμα ανιχνεύεται στα πρώιμα στάδια, το ποσοστό επιβίωσης είναι υψηλότερο από 90%.
Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του ήπατος;
Πολλοί άνθρωποι δεν εμφανίζουν συμπτώματα στα αρχικά στάδια πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κοιλιακή δυσφορία – πόνο και ευαισθησία
- Κιτρίνισμα του δέρματος και των λευκών των ματιών (ίκτερος)
- Αποχρωματισμός κοπράνων
- Ναυτία
- Έμετος
- Μώλωπες ή αιμορραγίες (διαταραχή πήξης αίματος)
- Αδυναμία
- Κούραση
Ποιος κινδυνεύει για καρκίνο του ήπατος;
Δεν είναι γνωστό πως δημιουργείται ο καρκίνος του ήπατος, όμως υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που είναι γνωστό ότι αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης:
- Ο καρκίνος του ήπατος είναι πιο συχνός σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών.
- Μακροχρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα Β ή C μπορεί να βλάψει σοβαρά το ήπαρ
- Αλκοολισμός
- Η κίρρωση είναι μια μορφή ηπατικής βλάβης στην οποία ο υγιής ιστός αντικαθίσταται από ουλώδη ιστό. Ένα κιρρωτικό ήπαρ δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά και μπορεί τελικά να οδηγήσει σε πολυάριθμες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του ήπατος. Η μακροχρόνια κατάχρηση αλκοόλ και η ηπατίτιδα C είναι οι πιο κοινές αιτίες κίρρωσης.
- Η κατανάλωση αφλατοξίνης αποτελεί παράγοντα κινδύνου. Η αφλατοξίνη είναι μια τοξική ουσία που παράγεται από έναν τύπο μούχλας και μπορεί να αναπτυχθεί σε φιστίκια, σπόρους και καλαμπόκι.
- Ο διαβήτης και η παχυσαρκία είναι επίσης παράγοντες κινδύνου. Τα άτομα με διαβήτη τείνουν να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ηπατικά προβλήματα και να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του ήπατος.
Πώς εντοπίζεται ο καρκίνος του ήπατος;
Η διερεύνηση του καρκίνου του ήπατος αρχίζει με το ιατρικό ιστορικό και την κλινική εξέταση. Πρέπει να ενημερωθεί ο γιατρός εάν υπάρχει ιστορικό μακροχρόνιας κατάχρησης αλκοόλ ή χρόνιας λοίμωξης από ηπατίτιδα Β ή C.
Οι διαγνωστικές εξετάσεις και οι διαδικασίες για τον καρκίνο του ήπατος περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Οι εξετάσεις για τη λειτουργία του ήπατος βοηθούν τον γιατρό να καθορίσει την υγεία του ήπατος μετρώντας τα επίπεδα πρωτεϊνών, ηπατικών ενζύμων και χολερυθρίνης στο αίμα σας.
- Η παρουσία της Α-φετοπρωτεΐνης στο αίμα μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου του ήπατος. Αυτή η πρωτεΐνη συνήθως παράγεται μόνο στο ήπαρ.
- Οι απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική τομογραφία και / ή μαγνητική τομογραφία) παράγουν λεπτομερείς εικόνες του ήπατος και άλλων οργάνων στην κοιλιακή χώρα. Μπορούν να επιτρέψουν στον γιατρό να εντοπίσει την ανάπτυξη ενός όγκου, να καθορίσει το μέγεθός του και να αξιολογήσει εάν έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα.
Βιοψία ήπατος
Η βιοψία ήπατος περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός μικρού τεμαχίου ηπατικού ιστού. Πάντα γίνεται με τη χρήση της αναισθησίας για να μην ενοχλεί ο πόνος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, εκτελείται βιοψία με χρήση μιας βελόνας. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ο γιατρός θα εισάγει μια λεπτή βελόνα μέσα από την κοιλιά στο ήπαρ για να πάρει ένα πολύ μικρό δείγμα ιστού. Το δείγμα στη συνέχεια αποστέλλεται για βιοψία.
Εάν εντοπιστεί καρκίνος του ήπατος, ο γιατρός θα καθορίσει το στάδιο του καρκίνου. Η σταδιοποίηση περιγράφει τη σοβαρότητα ή την έκταση του καρκίνου. Μπορεί να βοηθήσει να καθοριστούν οι επιλογές θεραπείας και η πρόγνωση. Το στάδιο 4 είναι το πιο προηγμένο στάδιο καρκίνου του ήπατος.
Πώς θεραπεύεται ο καρκίνος του ήπατος;
Η θεραπεία για καρκίνο του ήπατος εξαρτάται από:
- Τον αριθμό, το μέγεθος και τη θέση των όγκων στο ήπαρ
- Πόσο καλά λειτουργεί το ήπαρ
- Αν υπάρχει κίρρωση
- Αν ο όγκος έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα
Το θεραπευτικό σχέδιο βασίζεται σε αυτούς τους παράγοντες. Οι θεραπείες του καρκίνου του ήπατος μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
Ηπατεκτομή
Διεξάγεται ηπατεκτομή για την απομάκρυνση είτε ενός τμήματος του ήπατος είτε όλο το ήπαρ. Αυτή η χειρουργική επέμβαση γίνεται συνήθως όταν ο καρκίνος περιορίζεται στο ήπαρ. Με τον καιρό, ο υπόλοιπος υγιής ιστός θα αναγεννηθεί και θα αντικαταστήσει το κομμάτι που λείπει.
Μεταμόσχευση ήπατος
Η μεταμόσχευση ήπατος περιλαμβάνει την αντικατάσταση ολόκληρου του νοσούντος ήπατος με ένα υγιές ήπαρ από έναν κατάλληλο δότη. Μια μεταμόσχευση μπορεί να γίνει μόνο εάν ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα. Τα φάρμακα για την πρόληψη της απόρριψης χορηγούνται μετά τη μεταμόσχευση.
Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία είναι μια επιθετική μορφή φαρμακευτικής θεραπείας που καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα. Τα φάρμακα εγχέονται ενδοφλεβίως. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χημειοθεραπεία μπορεί να χορηγηθεί χωρίς νοσηλεία του ασθενούς. Η χημειοθεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική στη θεραπεία του καρκίνου του ήπατος, αλλά πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν παρενέργειες κατά τη διάρκεια της θεραπείας, συμπεριλαμβανομένου του εμετού, της μειωμένης όρεξης κ.α.
Ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας για τη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων. Μπορεί να γίνει με εξωτερική ακτινοβολία ή με εσωτερική ακτινοβολία. Η εξωτερική ακτινοβολία στοχεύει στην κοιλιά και το στήθος. Η εσωτερική ακτινοβολία περιλαμβάνει τη χρήση καθετήρα για την έγχυση μικροσκοπικών ραδιενεργών σφαιριδίων στην ηπατική αρτηρία. Η ακτινοβολία καταστρέφει την ηπατική αρτηρία, ένα αιμοφόρο αγγείο που παρέχει αίμα στο ήπαρ. Αυτό μειώνει την ποσότητα του αίματος που ρέει στον όγκο. Όταν η ηπατική αρτηρία είναι κλειστή, η φλεβική φλέβα συνεχίζει να θρέφει το ήπαρ.
Πώς μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος του ήπατος;
Ο καρκίνος του ήπατος δεν μπορεί πάντα να προληφθεί. Ωστόσο, μειώνετε τον κίνδυνο για καρκίνο του ήπατος, λαμβάνοντας μέτρα για να αποτρέψετε την ανάπτυξη συνθηκών που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του ήπατος.
Κάντε το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β
Υπάρχει ένα εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β που πρέπει να κάνουν όλα τα παιδιά. Οι ενήλικες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, όπως αυτοί που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών και οι επαγγελματίες υγείας πρέπει επίσης να εμβολιαστούν. Ο εμβολιασμός χορηγείται συνήθως με μια σειρά τριών ενέσεων σε διάστημα έξι μηνών.
Πάρτε μέτρα για την πρόληψη της ηπατίτιδας C
Δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C, αλλά μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο να μολυνθείτε κάνοντας τα εξής:
- Χρησιμοποιήστε προφυλακτικό: Να κάνετε ασφαλές σεξ χρησιμοποιώντας προφυλακτικό ΣΩΣΤΑ με όλους τους σεξουαλικούς σας συντρόφους. Δεν πρέπει ποτέ να κάνετε ελεύθερο σεξ, εκτός εάν είστε βέβαιοι ότι ο σύντροφός σας δεν έχει μολυνθεί από ηπατίτιδα ή οποιαδήποτε άλλη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη.
- Χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών: Αποφύγετε τη χρήση ναρκωτικών, ιδιαίτερα αυτών που μπορούν να εγχυθούν, όπως η ηρωίνη. Αν δεν μπορείτε να σταματήσετε, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε βελόνα μιας χρήσης κάθε φορά. Ποτέ μην μοιράζεστε βελόνες με άλλους ανθρώπους.
- Να είστε προσεκτικοί σχετικά με τατουάζ και τα piercing: Πηγαίνετε σε ένα αξιόπιστο κατάστημα κάθε φορά που κάνετε ένα piercing ή τατουάζ. Ρωτήστε τους υπαλλήλους σχετικά με τις πρακτικές ασφαλείας τους και σιγουρευτείτε ότι χρησιμοποιούν βελόνες μιας χρήσης.
